اردبیل

استان اردبیل بیست‌وپنجمین استان کشور در شمالی‌ترین نقطه ایران قرار دارد. مساحت آن بالغ بر 18011 کیلومترمربع است که از شمال به جمهوری آذربایجان، از شرق به استان گیلان، از جنوب به استان زنجان و از غرب به استان آذربایجان‌شرقی محدود است. از نظر مختصات جغرافیایی مدارهای 37 درجه و 45 دقیقه و 39 درجه و 42 دقیقه منتهاالیه شمالی- جنوبی و نصف‌النهارات 48 درجه و 55 دقیقه و 47 درجه و 3 دقیقه منتهاالیه غربی- شرقی استان را می‌پوشاند.میزان نزولات جوی در استان بطور متوسط از 250 الی 600 میلیمتر در نوسان است. براساس آخرین تقسیمات کشوری، استان اردبیل شامل شهرستان‌های اردبیل، بیله‌سوار، پارس‌آباد، خلخال، مشکین‌شهر، مغان، نمین، نیر و کوثر (کیوی) است

در نوشته‌های تاریخ‌شناسان گفته شده که اردبیل از «ارد» و «ویل» ساخته شده است. «ارد» به روز بیست و پنجم هر ماه گفت می‌شود و در عین حال نام یکی از فرشتگاه آیین زرتشتی و معنایش «قانونی» و «مقدس» است. «ویل» نیز از کلمه‌های کهن آریاییست و معنایش «شهر» است. به این ترتیب اردبیل« شهر مقدس» است. 

این شهر در طول تاریخ به دلیل شرایط طبیعی کم‌نظیر و موقعیت استراتژیکش مورد توجه بوده است. محوطه‌های باستانی مختلفی از دوران پیش از اسلام در این استان کشف شده‌اند و یادگارهای فراوانی نیز از حکومت‌های مختلف دوره‌‌های پس از اسلام در این استان به‌جامانده‌اند. منطقه‌ی باستانی یَری ملقب به شهر یَری که در نزدیکی مشگین‌شهر قرار دارد نشان از سابقه‌ی چندهزارساله‌ی سکونت انسان در این استان است.

اوج شکوه اردبیل در قرن‌های گذشته را می‌توان مربوط به دوران صفویه دانست که خاندان شیخ‌صفی‌الدین اردبیلی بر مسند حکومت بودند.

استان اردبیل که توسط کوه‌های سبلان، طالش و بزغوش احاطه شده است، از جنوب با استان زنجان، از غرب با استان آذربایجان شرقی و از شرق با گیلان همسایه است.  بخشی از مرز مشترک ایران با کشور جمهوری آذربایجان نیز در شمال این استان واقع شده است. اردبیل به‌واسطه‌ی چشمه‌های آب‌گرم فراوانش شهرت دارد.